Pandemi sürecinde küresel dış ticaretin durma noktasına geldiğini söyleyen İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçılar Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet ÖKSÜZ, “Tekstil sektörümüzün değişime adaptasyon kabiliyetinin çok yüksek olması ve hammadde temininde yurt dışına bağımlı olmamamız sayesinde, Haziran ayından itibaren kendini en hızlı toparlayan sektörlerden biri olduk.” dedi.

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçılar Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet ÖKSÜZ, ‘TEMSAD Bülten’ için sorularımızı yanıtladı. 2020 yılıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan ÖKSÜZ, tekstil sektörünün yılın ikinci yarısında çok güçlü bir ihracat atağı başlattığını söyledi.

İTHİB Başkanı ÖKSÜZ, özellikle Ekim ve Aralık aylarında 1 milyar doların üzerinde ihracatla, tüm zamanların en yüksek ihracatını gerçekleştirdiklerini dile getirdi.

“Ülkemizin en köklü sektörlerinden olan tekstil sektörü olarak gücümüzün ana kaynaklarından birisini de tekstil makineleri sektörü ile güçlü entegrasyon bağımız oluşturuyor.” diyen ÖKSÜZ, “Bu sebeple iki önemli sektörü bir bütünün ayrılmaz parçaları olarak değerlendiriyor ve yerli tekstil makineleri sanayimizi ayrıca destekliyoruz.” ifadelerini kullandı.

Sizden geride bıraktığımız 2020 yılının sektörünüz adına nasıl geçtiğine dair kısa bir değerlendirme alabilir miyiz?

Tekstil ve hammaddeleri sektörü olarak 2020 yılına güçlü bir ihracat atağı ile başladık. 2020 yılı başında, Çin’de ortaya çıkan koronavirüs salgınından dolayı sektörümüze yönelik küresel alıcılar tarafından önemli seviyelerde talep artışı olduğunu gözlemliyorduk.

Taleplerin siparişe dönüşeceğini öngördüğümüz mart ayında, Dünya Ticaret Örgütü tarafından salgın ilan edilmesiyle birlikte küresel dış ticaret durma noktasına geldi.

Sektörümüzün değişime adaptasyon kabiliyetinin çok yüksek olması ve hammadde temininde yurt dışına bağımlı olmamamız, bu dönemde en büyük avantajlarımız haline geldi.

Bu sayede Haziran ayından itibaren kendini en hızlı toparlayan sektörlerden biri olduk.

Tekstil ve hammaddeleri sektörümüzün ihracatındaki gerileme pandemi döneminde %22 seviyelerine kadar düşmüştü. Ancak sektörümüz, 2020 yılının ikinci yarısında çok güçlü bir ihracat atağı başlattı. Ekim ve Aralık aylarında 1 milyar doların üzerinde ihracatla tüm zamanların en yüksek aylık ihracat verilerine ulaştık. Dolayısıyla yıl sonunda ihracatımız 2019 yılına göre %2,5 oranında gerileyerek 9,7 milyar dolara ulaştı. Bununla birlikte 23 ülkeye tüm zamanların en yüksek ihracatını gerçekleştirdik. Özellikle ABD’ye gerçekleştirdiğimiz ihracat cumhuriyet tarihi rekoru kırdı, bu sektörümüz adına en sevindirici gelişmelerden biri oldu

Zira 2020 yılı başında, ABD’de İhracatçı Birlikleri arasında düzenlenen tek sektörel ihraç ürünleri fuarı konumundaki “I OF THE WORLD” fuarımızı gerçekleştirmiştik. Çalışmalarımızın ihracat verilerine yansımasını görmekten büyük gurur duyuyoruz. 2021 yılında da Türkiye – ABD arasında 100 milyar dolar dış ticaret hedefi ile öncü sektör olmaya devam edeceğiz.

2020 yılında ihracat artışımıza en fazla katkı sağlayan sektörlerden biri, teknik tekstil sektörümüz oldu. 2020 yılında %59 oranında artan teknik tekstil ihracatımız 2,7 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. Ev tekstili ve örme kumaş sektörümüz yine 2020 yılında ihracat artışımıza katkı sağlayan sektörlerden biri haline geldi. 2020 yılı itibariyle 1,8 milyar dolar değerinde ihracata ulaşan ev tekstili sektörümüzün, 2021 yılında ihracatta daha fazla ön plana çıkacağını öngörüyoruz. Örme kumaş sektörümüz de 2020 yılının ikinci yarısından itibaren çok güçlü ihracat artışları gerçekleştirdiğimiz bir alt ürün grubumuz oldu. Örme kumaş sektörümüzde 2020 yılında 139 ülkeye ihracat gerçekleştirirken, 12 ülkede tüm zamanların en yüksek ihracat rekorunu kırdık.

2020 yılında küresel salgından en fazla etkilenen alt ürün grubumuz ise dokuma kumaş oldu. Salgın tedbirleri çerçevesinde alınan kapanma kararları neticesinde hayat tarzımız ve giyim alışkanlıklarımız da değişti. Spor giyim ve ev giyimine yönelik talep artarken özellikle dış giyim, takım elbise kumaşı, gömlek kumaşı, elbise kumaşı gibi ürünlerde küresel bir talep daralması yaşandı. Ancak 2021 yılında salgının kontrol altına alınmasıyla birlikte gerek biriken taleplerin karşılanması gerekse Çin’deki tedarik zincirini Türkiye’ye yönlendiren küresel markaların etkisiyle pozitif ayrışmayı öngörüyoruz.

Bununla birlikte salgın sebebiyle dünyada ekonomisinde küçülme beklenirken sektörümüz kararlılıkla yatırımlarına ve istihdam artışına devam etmektedir. 2020 yılı Ocak ayında 1 milyon olan tekstil ve hazırgiyim istihdamımız, 2020 yılı Eylül ayına kadar her geçen ay kendi rekorunu tazeleyerek 1 milyon 53 bine yükseldi. Sektörümüzün üretim endeksi Haziran ayından itibaren imalat sanayi ortalamasının üzerinde bir artış göstererek, Eylül ve Ekim aylarında art arda tüm zamanların en yüksek üretim endeksi verilerine ulaştı. Kapasite kullanım oranlarımız da benzer şekilde son 7 ayda %73,9 oranında artarak 77,1 seviyesine yükseldi. Sektörler bazında kapasite kullanım oranlarına bakıldığında sektörümüzün son 7 ayda en hızlı toparlanan 2. sektör olduğunu gözlemliyoruz.

“Sektörümüzün En Önemli Gündem Maddesi; Sürdürülebilirlik”

Tekstil sanayisinde gerçekleşen yatırımlarda, makine tercihlerindeki yönelimler konusunda tespitlerinizi alabilir miyiz?

Sektörümüz geleneksel tekstillerden; nanoteknolojik, anti bakteriyel, nefes alabilen, yanmayan, buruşmayan, terletmeyen inovasyon gücü yüksek tekstil ürünlerine doğru dönüşüyor.

Bahsettiğimiz teknolojik ürünlerin üretim süreçleri de zaman içinde değişime uğradığından, her yeni işlem için yeni teknolojiler tasarlanmak durumunda kalınıyor. Tekstil sektörümüzde de eğilimler nereye yönelirse makineler de ona göre şekilleniyor

Bununla birlikte sektörümüzün en önemli gündem maddesini ‘Sürdürülebilirlik’ oluşturuyor. Küresel markalar kısa ve orta vadeli hedeflerinde sürdürülebilirlik çalışması olmayan ürünleri tedarik zincirinden çıkaracaklarını açıkladılar. Sektörümüz bahse konu hedefler çerçevesinde büyük bir dönüşüm içerisinde. Daha az su kullanan, daha az enerji tüketen, karbon ayak izinin azaltıldığı tekstil ürünleri üretmek için firmalarımız önemli yatırım kararları alıyorlar. Bu kapsamda tekstil makinecilerimizin uluslararası paydaşlarıyla daha sık bir araya gelerek iş birliktelikleri gerçekleştirmelerini çok önemli buluyoruz. Tekstil sanayimizin en önemli yapı taşlarından biri olan tekstil makine teknolojilerinin de bu doğrultuda geliştirilmesi sektörümüzün gelişimine çok önemli katkılar sağlayacaktır.

Ülkemiz tekstil sanayisi ile tekstil makine üreticileri arasındaki etkileşimden bahseder misiniz?

Küresel ticarette yaşanan tüm olumsuz seyre rağmen Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü olarak 2020 yılını beklentilerin üzerinde bir ihracat ile kapattık. Bugün güçlü üretim alt yapımız ile pamuk üretiminden hazır giyime kadar tüm üretim aşamalarını gerçekleştirebilen dünyadaki birkaç ülkeden bir tanesiyiz. Ülkemizin en köklü sektörlerinden olan tekstil sektörü olarak gücümüzün ana kaynaklarından birisini de tekstil makineleri sektörü ile güçlü entegrasyon bağımız oluşturuyor. Bu sebeple iki önemli sektörü bir bütünün ayrılmaz parçaları olarak değerlendiriyor ve yerli tekstil makineleri sanayimizi ayrıca destekliyoruz.

Türkiye, tekstil makineleri konusunda her geçen gün yeni yatırımlar devreye alıyor. Günümüzde modern fabrikalarda, ileri teknolojili tezgâhlar ve uzmanlaşmış personel ile karmaşık elektronik kontrol sistemleri içeren tekstil makineleri üretiliyor. 2019 yılında 27 milyar dolar değerinde gerçekleşen küresel tekstil makine ihracatından Türkiye %3 oranında pay alıyor. 2010 yılında dünyanın en büyük 15. tekstil makine ihracatçısı olan Türkiye, son 10 yılda gösterdiği atılımla sıralamasını 10. sıraya kadar taşıdı. 2010 yılında küresel ihracattan %1 pay alan tekstil makine sektörümüzün her geçen yıl küresel ihracattaki payını artırmasından dolayı gurur duyuyoruz. Bu kapsamda 23 yıldır ülkemizde hizmet veren ve 211 üyesi olan Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneğimizi (TEMSAD), ayrıca kutluyorum. Türk tekstil sektörü olarak tekstil makineleri sektörünün uluslararası piyasalardaki konumunu güçlendirmeye devam etmesinden büyük memnuniyet duyuyoruz.

“TEMSAD’ın Faaliyetlerini Yakından Takip Ediyor ve Destekliyoruz”

Tekstilde kendi teknolojimize sahip olmamızın önemi üzerine değerlendirmeleriz nelerdir?

Koronavirüs salgını sürecinde yerli üretimin ne kadar önemli ve stratejik bir konu olduğuna hepimiz şahitlik etmiş olduk. Bu dönemde hammadde konusunda dışa bağımlı olmamamız sayesinde Çin’de dahi maske tedarik sıkıntısı yaşanırken bizler ülkemizin ve dış piyasanın ihtiyaçlarını rahatlıkla karşılayabildik. Böyle bir imkâna sahip olmayan ülkeler ise salgın döneminde ciddi bir sınavdan geçtiler.

Tekstil ve hammaddeleri sektörü olarak her zaman yerli üretim dalının desteklenmesi ve dışa bağımlılığın azaltılması yönünde tüm etkinlik ve çalışmaların içinde yer alıyoruz. Üretim aşamalarımızın her bir adımında kullanılan makineler ve teknolojiler sektörümüz açısından kritik öneme sahip.Dış ticaret hedeflerimize milli tekstil makinelerimizi ve teknolojimizi ihraç ederek ulaşabileceğimize inanıyoruz. 1998 yılından beri üyelerine hizmet veren TEMSAD’ın da faaliyetlerini yakından takip ediyor ve destekliyoruz. İnanıyoruz ki TEMSAD üyelerinin yoğun çalışmalarıyla birlikte tekstil makine sektörümüzün ihracatı 1 milyar dolarlara kısa vadede ulaşabilecektir.